LED kelime anlamı olarak Işık Yayan Diyot anlamına gelmektedir. Diyotlar çalışması için üzerinde bir gerilim tutar ve uygulanan akıma bağlı olarak da farklı parlaklıklarda ışık yaymaktadır. Diyotlar p-n iltisamından oluşmaktadır. Bu yapıyı; Silisyum, Germanyum, Galyum, İndium gibi elementler oluşturur ve bu elementlerin birleşim oranlarına bağlı olarak farklı renk sıcaklıklarında LED'ler ışık saçar. LED üzerine ilk çalışmaların 1920 yıllarında başlandığı düşünülse de ticari olarak 1960'lı yıllarda ticari olarak geliştirilmeye başlanmıştır. Küresel pazarda ise 1980'li yılların sonuyla 1990'lı yılların başı itibariyle yer edinmeye başlamıştır. İlk ticari olarak üretilen LED'ler yüksek ışık-verim oranlarına sahip olmadığından gösterge(indikatör) olarak elektronik devrelerde kullanılmıştır. Laboratuvar ortamında yapılan verim artırma çalışmalarıyla Watt başına 20-30 lümen gibi değerlere ulaşıldığında aydınlatma sektöründe kullanılabileceği düşünülerek geniş spektrumda ilk olarak Trafik Sinyalizasyon sektöründe uygulanmaya başlanmıştır.
Sinyalizasyon sektöründeki uygulanış tarihi olarak ele aldığımızda ilk jenerasyon olarak kullanılan yüksek ömürlü Trafik ampulleri 60 Watt güç tüketimine sahipti ve toplamda 380 lümen ışık gücüne sahip bir kaynaktı. Bu ampullerin verimi Watt başına 6.33 lümendir. (1910 - 1990'lar)
İkinci nesil olarak halojen ampuller kullanılmaya başlandı. Halojen ampullerin güç tüketimleri 50 Watt iken ışık güçleri 500 lümen değerlerine yükseldi. Bu ampullerle beraber verim Watt başına 10 lümen değerlerine yükseldi. Yansıtıcı reflektif lens ve yansıtıcı alüminyum-kromaj yüzey teknolojisi bu ampullerle beraber uygulanarak sürücüler için daha konforlu bir trafik ışığı modeli oluşturuldu. (1990'lar - 2000'ler)
Ve nihayet bilinen son aydınlatma teknolojisi olan LED teknolojisi 2000'ler itibariyle yaygınlığını artırmaya başladı. İlk LED'li trafik lambasında LED'ler SMPS teknolojisi gelişmediği için trafolar ile sürüldü. Yaklaşık, modül başına 30 Watt güç harcayan bu trafik lambaları, yüksek trafo ve direnç kayıpları düşüldüğünde 600 lümen değerlerinde üretilmeye başlandı. Bu da Watt başına 20 lümen değerine tekabül etmektedir. Bu değer günümüzde kullanılan yüksek ışıma gücüne sahip Power LED'ler ile 90 - 110 lümen / Watt değerlerine yükselmiştir. Ayrıca fresnel lens teknolojisinin trafik ışıklarında uygulanmasıyla sürücüler için daha güvenli ve daha yüksek konforlu trafik ışıkları üretilmeye başlanmıştır. (1990'lar - günümüz) Kuramsal olarak tek renkli LED ışımasında Watt başına 683 lümen ışık şiddeti mümkün görünmekle beraber kuulvayt ışık için bu değerin 350 lümen/Watt olduğu test edilmektedir. Renk yelpazesinde 555nm seviyesinden morötesine ve kızılötesine doğru gidildikçe bu görünür ışık lümen/Watt değeri düşmektedir.
Günümüzde bu teknoloji ile beraber DC gerilimlerde 2 Watt'ın altında AC gerilimlerde 6 Watt'ın altında oldukça yüksek performanslı trafik lambaları üretilebilmektedir.
Yorum Yap